Ceramika – rodzaje i historia jej powstania w chińskiej kulturze

Ceramika, w Chinach znana od tysiącleci, stanowi nie tylko element codziennego użytku, ale i integralną część bogatej kultury i sztuki tego kraju. Jej historia skrywa niezliczone tajemnice starożytnych technik, ewolucji stylów i zdumiewających form, które do dziś zachwycają miłośników piękna na całym świecie. Zanim zdecydujesz się zaimportować wyroby ceramiczne z Chin, warto poznać rodzaje oraz historię chińskiej ceramiki. Pozwoli to na lepsze zrozumienie specyfiki chińskiego rynku ceramicznego oraz ułatwi podejmowanie świadomych decyzji zakupowych. 

Spis treści:

• Czym jest ceramika
• Rodzaje ceramiki
  • Kamionka
  • Fajans
  • Porcelana twarda
  • Porcelana miękka/kostna – Bone China
    • Porcelana New Bone China
  • Półporcelana
• Chińska ceramika
  • Historia powstania
  • Gdzie w Chinach produkuje się ceramikę
    • Producenci ceramiki w Chinach

Ceramika to wyroby gliniane, które powstają poprzez wypalanie gliny w temperaturze powyżej kilkuset stopni Celsjusza. Nazwa “ceramika” pochodzi od greckiego słowa κεραμικός (keramikos), wywodzącego się od κέραμος (keramos), co oznacza ziemię lub glinę.

Kamionka produkowana jest z gliny z dodatkiem szamotu lub piasku kwarcowego. Wypala się ją w temperaturze 1230-1300 °C. Surowe wyroby pokrywa się solą kuchenną  lub innymi sproszkowanymi minerałami. To sprawia, że trakcie wypalania na powierzchni wyrobu powstaje szklista polewa (glazura) w różnych barwach. 

Uważa się, że kamionkowe naczynia łatwo się wyszczerbiają i zarysowują. Serwowane w nich potrawy szybciej tracą ciepło w porównaniu do naczyń porcelanowych. Naczynia z kamionki są za to bardzo odporne na kwasy oraz słabo nasiąkają wodą. Dodatkowo wyroby kamionkowe mają stosunkowo niską cenę w porównaniu do innych przedmiotów ceramicznych. 

Zazwyczaj składa się z gliny, kwarcu i skaleni. Wyroby z fajansu najczęściej pokrywa się szkliwem, aby woda nie wsiąkała w głąb materiału. Dodatkowa warstwa szkliwa wyrównuje kolor, przez co zbliża go bardziej do porcelany. Choć fajans jest gruby, masywny i ciężki, jego największa zaleta to estetyka. Wyroby z tego materiału są pięknie dekorowane i stają się interesującą ozdobą we wnętrzu. Mają także długą tradycję — już wczesne formy ceramiki były w większości produkowane z fajansu. Od XVIII wieku był to najpopularniejszy rodzaj ceramiki poza krajami Dalekiego Wschodu.

Porcelana jest wytwarzana z mieszanki glinki kaolinowej ze skaleniem i kwarcem. Następnie wypalana jest w bardzo wysokiej temperaturze – do 1460 °C. Te dwa czynniki mają wpływ na finalny odcień produktu. To właśnie śnieżnobiały kolor jest charakterystyczną cechą porcelany. Naczynia z niej wytworzone są twarde i odporne na zarysowania. Przepuszczalność światła przez materiał świadczy o wysokiej jakości porcelany twardej.

Bone China jest najszlachetniejszą porcelaną dostępną na rynku. Charakteryzuje się wyjątkową bielą, przezroczystością i delikatnością. Jest bardzo wytrzymała i odporna na uderzenia, a także bardziej odporna na wyszczerbienia niż inne rodzaje porcelany. Bone China powstaje z mieszanki glinki kaolinowej, popiołu kostnego (wypalonej i zmielonej kości zwierząt) oraz skalenia. Proces produkcji jest bardziej skomplikowany i wymaga precyzyjnej kontroli, co ma wpływ na dostępność oraz wysokie ceny tego wyrobu.

New Bone China to nowoczesna odmiana porcelany kostnej. Podobnie jak tradycyjna porcelana kostna jest ceniona za swoją biel, przezroczystość i delikatność. Różnica polega na tym, że New Bone China często używa syntetycznych materiałów zamiast popiołu kostnego, co może sprawić, że jest bardziej etyczna i odpowiednia dla wegan.

Półporcelana łączy cechy porcelany i fajansu. To materiał o średniej jakości, lepszy niż fajans, ale nie tak doskonały jak prawdziwa porcelana. Wyroby z półporcelany są  bardziej wytrzymałe i ma wyższy stopień bieli niż fajans. Jej proces produkcji jest  prostszy i mniej kosztowny niż w przypadku porcelany.

Ceramika jest niezwykle ważna w chińskiej kulturze i historii. Symbolizuje ona długowieczność, co widać w trwałości i odporności tych wyrobów na upływ czasu. To ważny element sztuki i dekoracji, gdzie precyzyjne wzory i kunszt rękodzielników nadają wyrobom piękny wygląd. Często potrawy podczas posiłków podawane są na różnorodnych naczyniach ceramicznych, co nadaje posiłkowi estetyczny wygląd. Ponadto, ceramika ma znaczenie religijne i ceremonialne, gdzie jest używana w rytuałach i obrzędach. Warto również podkreślić, że chińska ceramika ma długą historię i bogatą tradycję, która rozwijała się przez wieki, przyjmując różne style i techniki w zależności od epoki. Dodatkowo, była eksportowana na szeroką skalę, przyczyniając się do rozwoju handlu międzynarodowego i zyskując światową sławę. W ten sposób ceramika stanowi istotny element chińskiej kultury, łącząc w sobie zarówno praktyczne funkcje, jak i bogactwo artystycznej tradycji i historii tego kraju.

Historia chińskiej porcelany sięga starożytności i jest ściśle związana z rozwojem chińskiej cywilizacji oraz technologii ceramicznej. 

Chińczycy już w czasach dynastii Shang tworzyli prymitywne formy ceramiki. Dopiero w czasach dynastii Han rozwinęli technologię produkcji porcelany. Pierwsze prawdziwe porcelanowe naczynia powstały w dynastii Tang, głównie w prowincji Zhejiang. Za panowania dynastii Song porcelana stała się jeszcze piękniejsza, a w okresie Yuan popularność zdobyła niebiesko-biała porcelana, która stała się symbolem chińskiej porcelany na całym świecie. W czasach Ming, Jingdezhen stało się głównym ośrodkiem produkcji porcelany, gdzie rozwijano nowe techniki i style. Dynastia Qing kontynuowała udoskonalanie metod produkcji, a porcelana trafiła na rynek międzynarodowy, zwłaszcza do Europy. Dziedzictwo chińskiej porcelany to nie tylko dowód umiejętności technicznych i artystycznych, ale też ważny element kultury i historii Chin. Współcześnie produkcja porcelany łączy tradycyjne metody z nowoczesnymi innowacjami, zapewniając wysoką jakość i piękno. Chińska porcelana nadal cieszy się uznaniem na całym świecie.

W Chinach ceramika jest produkowana w kilku regionach, które są znane z długiej tradycji i wysokiej jakości wyrobów ceramicznych. Najważniejsze z tych regionów to:

• Jingdezhen w prowincji Jiangxi – uważane za “stolicę porcelany”, słynie z produkcji wysokiej jakości porcelany od czasów dynastii Han.

• Dehua w prowincji Fujian – znane z białej porcelany, zwanej „Blanc de Chine”, produkowanej od czasów dynastii Song.

• Yixing w prowincji Jiangsu – słynne z produkcji kamionkowych czajników do herbaty, które są cenione za swoje właściwości (zdolność pochłaniania aromatu) i piękno.

• Longquan w prowincji Zhejiang – znane z celadonu, rodzaju ceramiki pokrytej charakterystycznym zielonym szkliwem, produkowanej od czasów dynastii Song.
  

• Foshan w prowincji Guangdong – znane z różnorodnych wyrobów ceramicznych, w tym z ceramiki architektonicznej i dekoracyjnej.
  

Te regiony mają wielowiekową tradycję wytwarzania ceramiki i są cenione za swoje unikalne techniki oraz wysoką jakość wyrobów.

• E-SUCCESS (SHENZHEN) INDUSTRIAL DEVELOP. CO., LTD – miski, dzbany, naczynia szklane i ceramika – Shenzhen
• CHAOZHOU DEVELOPMENT ZONE JINTAILAI CERAMICS FACTORY – porcelana stołowa – Chaozhou
• DELLCE PORCELAIN – porcelana stołowa, lalki porcelanowe, sztućce stołowe – Xiamen
• DOVICTOR CO.,LTD. – sztućce i porcelana stołowa – Shenzhen
• SHENZHEN TOPBEST CERAMICS CO., LTD – ceramika artystyczna, dzbany, porcelana stołowa – Shenzhen
• HANGZHOU JUNLILAI INDUSTRY CO.,LTD. – porcelana stołowa, wyposażenie sanitarne, lustra łazienkowe – Hangzhou
• SHENZHEN YONG HONG TONG IMP&EXPORT CO.,LTD. – porcelana stołowa – Shenzhen
• JINGDEZHEN CITY CERAMIC IMP  &  EXP HOLDING LIMITED – porcelana stołowa – Jiangxi Province
• GERBER FAR EAST 1959 LTD. – zastawa (porcelana) stołowa – Shenzhen
• GUANGZHOU T&Y TRADE COMPANY – ceramika stołowa, porcelana chińska – GuangZhou (Kanton)