Zakaz importu brokatu – nowe rozporządzenie Komisji UE 2023/2055

Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/2055 z dnia 25 września 2023 r. wprowadza zakaz wprowadzania do obrotu mikrocząstek polimerów syntetycznych, które potocznie nazywane są mikroplastikiem. Są to niewielkie cząstki o wielkości poniżej 5 mm. Powszechnie wykorzystuje się je w różnych produktach, takich jak kosmetyki, środki czystości, farby i żywność.

W tym artykule wyjaśnimy:

• na czym polega nowe rozporządzenie Komisji UE;
• czy można importować brokat z Chin;
• dlaczego wprowadzono rozporządzenie;
• skąd bierze się mikroplastik oraz
• jaki wpływ ma na środowisko.

Unia Europejska zaproponowała nowe podejście do zarządzania ryzykiem związanym z mikrocząstkami polimerów syntetycznych. W przypadku zastosowań, w których uwalnianie mikroplastiku jest nieuniknione, proponuje się całkowity zakaz wprowadzania do obrotu. Jeżeli uwalnianie mikroplastiku można uniknąć, zaleca się wprowadzenie instrukcji użytkowania i usuwania, aby zminimalizować jego emisję. Ponadto proponuje się wprowadzenie wymogu w zakresie sprawozdawczości, aby uzyskać informacje o uwalnianiu mikroplastiku z zastosowań, które nie podlegają zakazowi wprowadzania do obrotu.

W związku z wprowadzeniem rozporządzenia import z Chin brokatu oraz produktów, które go zawierają jest zakazany. Jednak ograniczenia nie dotyczą wszystkich rodzajów brokatu. Głównym celem nowych przepisów jest zakaz brokatu plastikowego, a brokat biodegradowalny pozostaje dozwolony. Niemniej jednak, w nadchodzących latach ograniczy się także stosowanie brokatu w kosmetykach, produktach do paznokci i innych artykułach higieny osobistej. Importerzy powinni zwrócić uwagę no to, jaki rodzaj brokatu został użyty do wyprodukowania towaru, który chcą importować.

Rozporządzenie zostało wprowadzone w związku z obawami dotyczącymi wpływu mikrocząstek polimerów syntetycznych na środowisko i zdrowie człowieka. Mikrocząstki te mogą być łatwo wchłaniane przez organizm i mogą mieć negatywny wpływ na układ oddechowy, układ pokarmowy i układ odpornościowy.

Według szacunków zakaz wprowadzania do obrotu mikrocząstek polimerów syntetycznych może doprowadzić do łącznego zmniejszenia poziomu emisji o około 500 000 ton mikrodrobin plastiku w ciągu 20 lat od jego wprowadzenia.

Mikroplastik może pochodzić z dwóch źródeł:

• źródło pierwotne: mikroplastik jest dodawany celowo do niektórych produktów, takich jak kosmetyki, środki czystości, farby i żywność.
• źródło wtórne: mikroplastik powstaje w wyniku degradacji większych plastikowych przedmiotów, takich jak butelki PET, opakowania i opony.

Poza wyżej wymienionymi produktami mikroplastik może pochodzić również z:

• opakowań do żywności,
• elektroniki,
• samochodów,
• zabawek,
• kart kredytowych,
• ubrań,
• brokatu.

Mikroplastik jest poważnym problemem środowiskowym. Według szacunków obecnie ponad 42 000 ton celowo dodanych mikrodrobin plastiku jest ostatecznie uwalnianych do środowiska każdego roku. Mikroplastik może zanieczyszczać środowisko naturalne na wiele sposobów. Zwykle trafia do wody, powietrza i gleby. Może również być połykany przez zwierzęta. Gdy trafia do wody, staje się atrakcyjnym pożywieniem dla wodnych organizmów. 

Badania przeprowadzone przez profesora Richarda Thompsona wykazały, że cząstki brokatu można znaleźć w organizmach jednej trzeciej wszystkich ryb poławianych w Wielkiej Brytanii.

W 2022 roku naukowcy z Wolnego Uniwersytetu w Amsterdamie odkryli, że mikroplastik jest w stanie przedostawać się do ludzkiej krwi. Badacze przeanalizowali próbki krwi 22 osób i odkryli, że w 17 z nich obecne były cząstki plastiku. W połowie przypadków były to cząstki PET, a w drugiej połowie polistyrenu.

Unijna decyzja o zakazie sprzedaży brokatu wywołała niemałe zamieszanie. Niektórzy konsumenci pospieszyli do sklepów, aby zrobić zapasy, zanim produkt zniknie z półek. Zgodnie z danymi BBC, przed dniem, w którym zakaz wszedł w życie, sprzedaż brokatu znacząco wzrosła. Ludzie kupowali przedmioty zawierające brokat, aby mieć je na zapas. Należy jednak zauważyć, że zakaz nie dotyczy wszystkich rodzajów brokatu. Nadal dozwolona jest sprzedaż brokatu biodegradowalnego, który nie stanowi zagrożenia dla środowiska.

Całość dyrektywy znajduje się tutaj: ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2023/2055 z dnia 25 września 2023 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do mikrocząstek polimerów syntetycznych.